ابدومینوپلاستی یک روش عمل جراحی زیبایی است که برای حذف چربی اضافی ناحیه شکم به منظور سفت کردن عضلات و فاسیای دیواره شکم استفاده می‌شود. این نوع عمل جراحی معمولاً در بیماران مبتلا به بافت شل یا تضعیف آن پس از بارداری یا به دنبال کاهش وزن عمده استفاده می‌شود. وراثت و ژنتیک نیز می‌تواند در داشتن شکم آویزان نقش داشته باشد. ابدومینوپلاستی در محدوده‌های متفاوت انجام شده و اغلب به چند دسته تقسیم می شوند. بسته به وسعت عمل جراحی، یک جراحی شکم کامل می‌تواند از 1 الی 5 ساعت طول بکشد. جراحی‌های شکم جزئی بین 1 الی 2 ساعت زمان می‌برد. پس از این جراحی باید برای ساخت ناف یک سوراخ جدید توسط جراح ایجاد شود.
هزینه مربوط به جراحی ابدومینوپلاستی از کشوری به کشور دیگر متفاوت است و حتی در درون مناطق یک کشور هم می تواند متغیر باشد. همانطور که هزینه بسیاری از اعمال جراحی زیبایی، بستگی به عوامل مختلف مانند سن بیماران، وزن و وضعیت سلامت فرد بستگی دارد، این جراحی نیز علاوه بر این عوامل به هزینه‌های دیگر بعد از عمل نیز وابسته است. مراقبت قبل و پس از عمل، هزینه‌های تجهیزات، دستمزد جراح، بی‌هوشی و داروهای مصرفی از جمله این هزینه‌هاست.
کاندیدهای جراحی شکم ابدومینوپلاستی
همیشه همه‌ی افراد چاق ناحیه‌ی شکم مناسب جراحی شکم ابدومینوپلاستی نیستند. این جراحی معمولاً به افراد دارای چربی اضافی در ناحیه شکم همراه با پوست آویزان پیشنهاد می‌شود که البته باید این شرایط را نیز داشته باشند شامل:
- از نظر جسمی در سلامت کامل باشند و به بیماری‌های افزایش‌دهنده خطر جراحی مانند امراض قلبی، دیابت یا آسم مبتلا نباشند؛
- دارای وزن ثابت باشند؛
- قصد بارداری در آینده را نداشته باشند؛
- دارای انتظارات واقع‌بینانه از نتایج جراحی باشند؛
- سابقه بارداری و زایمان متعدد داشته باشد؛
- به دلیل افزایش سن خاصیت ارتجاعی پوست خود را از دست داده باشند؛
- از بزرگی بیش از حد شکم خود شرمسار بوده و تحت فشار روحی باشند؛
- سیگاری نباشند.
آمادگی قبل از جراحی شکم ابدومینوپلاستی
قبل از اقدام به هر جراحی‌ای به خصوص جراحی زیبایی باید با یک جراح معتبر و با سابقه مشورت نموده و از او مشاوره‌های لازم را گرفت. بدون آگاهی و درک عوارض و خطرات احتمالی نباید تصمیم گرفته شود. جراحی شکم ابدومینوپلاستی یک جراحی شخصی است که هیج کس جزء خود فرد نمی‌تواند تصمیم نهایی را بگیرد و ریسک انجام آن را بپذیرد. این انتخاب کاملاً شخصی با کمک جراح و حمایت اطرافیان می‌توانند راحت‌تر انجام شود. در اولین ویزیت جراح ابتدا سؤالاتی را مطرح می‌کند تا علاوه بر بررسی سلامت جسمی فرد روحیات او و اهدافش از انجام این عمل را ارزیابی کند. این پرسش‌ها شامل:
- هدف شما از انجام جراحی زیبایی شکم چیست و انتظار چه نتیجه‌ای را از عمل جراحی دارید؟
- آیا قصد بچه دار شدن در آینده را دارید؟
- آیا به وزن ایده‌آل خود رسیده‌اید و قصد کاهش وزن در آینده را ندارید؟
- در حال حاضر چه داروها، مکمل یا ویتامینی مصرف می‌کنید؟
- آیا سابقه‌ی جراحی داشتید؟
- آیا سابقه‌ی بیماری خاص، آلرژی دارید؟
- آیا در حال حاضر سیگار، مواد مخدر و الکل مصرف می‌کنید؟
سپس با انجام معاینات و آزمایش‌های لازم سلامت فرد را بررسی می‌کند. با گرفتن عکس‌هایی از شکم فرد پروند بیمار را کامل می‌کند. از او می‌خواهد تا از مصرف داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین خودداری کند و استعمال سیگار و نیکوتین را ترک کند. ممکن است داروهای مصرفی فعلی فرد را محدود یا جایگزین کند.
برای این‌که با خیالی آسوده‌تر خود را برای جراحی آماده کنید بهتر است تمامی سؤالات خود را از جراح بپرسید. لیست این سؤالات عبارت است از:
- آیا جراح من دارای گواهی انجام جراحی ابدومینوپلاستی هست ؟چند سال سابقه‌ی انجام این جراحی را دارد؟
- آیا این عمل جراحی برای من مناسب است؟
- برش جراحی شکم من در کدام ناحیه ایجاد می‌شود و آیا جای آن باقی می‌ماند؟
- مدت زمان لازم برای بهبودی کامل چه قدر است؟ با چه اقداماتی می‌توانم سریع‌تر بهبود یابم؟
- مراقبت‌های لازم برای بعد از عمل چیست؟
- از چه زمانی می‌توانم فعالیت روزمره و بدنی خود را از سر گیرم؟
- عوارض و خطرات احتمالی جراحی چیست؟
- در صورت نارضایتی از عمل جراحی باید چه راه‌حلی وجود دارد؟
- در صورت بارداری پس از عمل چه تأثیری بر نتیجه جراحی می‌گذارد؟
نحوه‌ی جراحی ابدومینوپلاستی
پس از انجام اقدامات لازم برای بی‌هوشی و آماده کردن او برای این جراحی گسترده با وصل کردن دستگاه‌های کنترل ضربان قلب، نبض و دستگاه کمک‌کننده تنفس فرد در حالت بی‌هوشی جراحی را آغاز می‌کنند. ابتدا یک برش وسیع از مفصل ران به سمت لگن درست بالای ناحیه زهار ایجاد می‌شود. سپس برش دیگری در ناف و اطراف آن به منظور برداشت پوست و چربی اضافی بالای ناحیه شکم داده می‌شود. کشش پوست دیواره شکم و بخیه و ترمیم عضلات تضعیف شده به کوچک کردن شکم کمک می‌کند. لیپوساکشن اغلب در اصلاح و خارج‌سازی چربی اضافی شکم استفاده می‌شود. پس از اتمام جراحی محل آن را پانسمان نموده و یک درن برای خارج شدن هر گونه مایع اضافی از شکم تعبیه می‌شود. ابدومینوپلاستی کامل شامل ساکشن لیپکتومی پوستی شکم و باسن است. در جراحی شکم ابدومینوپلاستی جزئی یک برش کوچک‌تر ایجاد و پوست و چربی قسمت تحتانی شکم به صورت محدودتر از فاسیا عضلانی جدا می‌شود. پوست پایین شکم کشیده و پوست اضافی برداشته می‌شود. گاهی اوقات یک بخشی از دیوار ماهیچه شکم تنگ‌تر می‌شود. ناحیه‌ی باقی مانده کاملاً بخیه می‌شود. حدود 100 سانتی‌متر مربع از پوست در طول یک جراحی ابدومینوپلاستی ترکیبی با لیپوساکشن برداشته می‌شود. در یک روش پیشرفته‌تر که کمی بیش از چهار و نیم ساعت طول می‌کشد. در یک خط عمودی و افقی چربی اضافه برداشته می‌شود. در نتیجه با این روش شکم به طور چشمگیر و به طور قابل توجهی تخت خواهد شد.
در یک روش دیگر به نام مینی ابدومینوپلاستی با یک برش کوچک در اطراف ناف پوست و چربی اضافه را برداشته و ناف به صورت موقت جدا شده و حدود یک تا دو سانتی‌متر بالاتر جاگذاری می‌شود. عضلات سفت شده و از جناغ تا ناحیه زهار ترمیم می‌شوند. لیپوساکشن نیز ممکن است برای دستیابی به نتایج مطلوب انجام شود.
مراقبت بعد از عمل جراحی شکم ابدومینوپلاستی
معمولاً یک تا چهار هفته زمان می‌برد تا بیماران بتوانند به بهبودی نسبی دست یابند. در این مدت فرد به رعایت اقدامات خاصی توصیه می‌شود که اجرای دقیق آن‌ها به بهبودی سریع‌تر و کسب نتیجه بهتر از جراحی کمک خواهد کرد. این اقدامات بعد از عمل جراحی شکم ابدومینوپلاستی شامل:
- به دلیل وجود درد در سه روز ابتدایی پس از عمل می‌توان با نظر جراح از مسکن و ضددرد استفاده کرد؛
- استراحت مطلق و خوابیدن مداوم پس از عمل به دلیل خطر لخته شدن خون در پاها ممنوع است و فرد باید فعالیت روزمره خود را داشته باشد؛
- مصرف آناناس تازه یا کمپوت آن می‌تواند روند بهبودی زخم را تسریع کند؛
- مصرف میوه، ماهی و میگو در این دوران بسیار مفید است؛
- بروز ترشحات خون‌آبه‌ای از محل زخم نرمال بوده ولی خونریزی فعال نیاز به پیگیری فوری به خصوص در دو هفته ابتدایی پس از عمل دارد؛
- باید از بلند کردن اجسام سنگین در طول دوره بهبودی اجتناب شود؛
- کبودی و ناراحتی پس از عمل طبیعی است که با پوشیدن لباس مخصوص و شکم‌بند کشسان برای یک ماه می‌توان میزان کبودی و تورم ناحیه را کنترل و ترمیم بافت شکم را حمایت کند. همچنین در شکل‌گیری جدید پوست ناحیه تحت درمان مؤثر است؛
- باید از مصرف تمام اشکال نیکوتین از یک ماه یا بیشتر قبل از عمل جراحی و همچنین در طول دوره بهبودی خودداری شود؛
- مصرف نمک باید حداقل تا دو هفته پس از عمل جراحی محدود شود؛
- ویزیت پیگیری روز سوم و هفته اول پس از عمل برای بررسی ناحیه برش و زخم ضروری است. معمولاً درن در روز سوم خارج می‌شود؛
ناحیه‌ی برش زخم قرمز و برجسته است که با مراقبت‌های مناسب فقط یک خط نقره‌ای نازک از آن برجا می‌ماند. بهبودی کامل زخم 3 الی 6 ماه حتی یک سال زمان می‌برد. معمولاً در روزهای ابتدایی پس از عمل ابدومینوپلاستی زخم ظاهر خوبی دارد اما با گذشت زمان برجسته‌تر و قرمز تیره و حتی ارغوانی رنگ خواهد شد. سپس با گذشت ماه‌ها شروع به کم‌رنگ شدن می‌کند. ولی جای زخم ناشی از عمل برای همیشه در زیر شکم باقی خواهد ماند.
خطرات و عوارض عمل جراحی شکم ابدومینوپلاستی
خطرات و عوارض ناشی از جراحی زیبایی شکم می‌تواند جدی یا حتی تهدید‌کننده زندگی فرد باشد. هنگام تصمیم گیری برای انجام این جراحی حتماً باید خطرات و عوارض بالقوه آن را در نظر گرفت و با توجه به آن تصمیم گرفت. از این رو باید تمام خطرات احتمالی به بیماران اطلاع داده شود. بسیاری از عوارض و خطرات با رعایت اصولی دستورالعمل پس از جراحی قابل پیشگیری است. با این حال در موارد نادر عوارض شدید رخ می‌دهد و این عوارض شامل لخته شدن خون، ترومبوز قلبی و عوارض ریوی یا عفونت است. عفونت معمولاً با آنتی بیوتیک و زهکشی درمان می‌شود. برای جلوگیری از ایجاد لخته خون در پاها به بیماران توصیه می‌شود تا در اسرع وقت پس از عمل جراحی راه رفته و حرکت کنند. آمبولی ریوی، حمله قلبی یا سکته از عوارض بسیار نادری است که ممکن است پس از هر نوع عمل جراحی به علت عدم تحرک به ایجاد لخته خون و انتقال آن به قلب، ریه و یا مغز منجر شود. بنابراین افرادی که جراحی گسترده ابدومینوپلاستی داشته‌اند، در معرض خطر جدی آمبولی ریوی هستند که در صورت رخداد معمولاً در عرض سه هفته پس از عمل جراحی و اغلب 72 ساعت اول اتفاق می‌افتد.
بروز عوارض می‌تواند فرآیند درمان را به تأخیر بیاندازد. در موارد نادر هم عمل جراحی دیگری برای رفع یک عارضه بالقوه مورد نیاز است. نکروز پوستی یکی از این عوارض است که نیاز به جراحی دیگر برای پیوند یک پوست جدید به جای پوست مرده دارد. اگر چه نکروز بسیار نادر است، احتمال بروز آن در افراد سیگاری افزایش می‌یابد. قطع مصرف نیکوتین و سیگار کشیدن چند هفته قبل و چند هفته پس از جراحی می‌تواند احتمال بروز این عارضه را بسیار محدود کند.
یکی دیگر از مشکلات شایع پس از جراحی ابدومینوپلاستی، تجمع مایع در زیر پوست است که نیاز به تخلیه دارند. جراح می تواند مایع را با یک سوزن آسپیره کند.
زخم ناشی از ابدومینوپلاستی بسته به مقدار پوست حذف شده ظاهر غیر خوشایندی دارند که البته تکنیک‌های مورد استفاده برای عمل جراحی، مهارت جراح، و توانایی بدن برای بازیابی می‌تواند در ظاهر آن تأثیر گذارد.
دیگر خطرات و عوارض احتمالی ابدومینوپلاستی عبارت است از:
- خون ریزی؛
- تأخیر در بهبود زخم؛
- از دست دادن پوست بیش از حد؛
- بی‌حسی و یا سایر تغییرات در حس پوست؛
- عوارض بی‌هوشی؛
- تغییر رنگ پوست یا تورم طولانی مدت؛
- مرگ بافت چربی عمقی پوست (نکروز چربی)؛
- جدایی زخم عمده؛
- عدم تقارن؛
- درد مداوم؛
- تورم مداوم در پاها؛
- آسیب عصبی؛
- هماتوم (ممکن است در 3 تا 4 درصد موارد رخ دهد.)؛
- پارگی بخیه؛
- ورم؛
- اسکار قابل مشاهده؛
- مرگ.
معمولاً نتایج جراحی ابدومینوپلاستی در صورت رخ ندادن عارضه‌ی خاص، رضایت‌بخش بوده و دائمی خواهد ماند. البته به شرطی که فرد در آینده باردار نشود و یا کاهش وزن شدید و ناگهانی نداشته باشد.